ប្រែសម្រួល៖ ស្រីស្រស់
តើអ្នកចង់ក្លាយជាកីឡាករវាយកូនបាល់តេនីសល្អជាងមុនឬ? សូមកែលម្អការបម្រើកូនបាល់របស់អ្នក។ ការហែលទឹក? សូមធ្វើឱ្យរបៀបហែលរបស់អ្នកកាន់តែល្អឥតខ្ចោះ។ ចុះការរត់វិញ? តើការកែលម្អកាយវិការរបស់អ្នក ចាប់ពីឥរិយាបថរហូតដល់របៀបដែលជើងរបស់អ្នកប៉ះនឹងដី នឹងធ្វើឱ្យអ្នករត់លឿនជាងមុន និងមានប្រសិទ្ធភាពជាងមុនដែរឬទេ?
នៅលើ TikTok និង Instagram មានវីដេអូជាច្រើនសន្យាថា អាថ៌កំបាំងនៃការរត់លឿនគឺស្ថិតនៅក្នុងការកែលម្អបច្ចេកទេសរបស់អ្នក។ ហើយសេវាកម្មហ្វឹកហ្វឺនការដើរ ដែលជួយមនុស្សក្នុងការផ្លាស់ប្តូរជំហានរបស់ពួកគេ បានពង្រីកខ្លួនចេញពីមន្ទីរពិសោធន៍ជីវយន្តសាស្ត្រនៅសាកលវិទ្យាល័យ ទៅកាន់គ្លីនិកព្យាបាលដោយចលនា។
រឿងទាំងអស់នេះអាចធ្វើឱ្យមានការភ័ន្តច្រឡំ។ លោក Matt Fitzgerald អ្នកនិពន្ធសៀវភៅ “80/20 Running” និងជាអ្នកបង្កើត Dream Run Camp ដែលបានបង្វឹកអត្តពលិករត់ចាប់ពីកម្រិតចាប់ផ្តើមរហូតដល់កីឡាករអូឡាំពិក បាននិយាយថា “វាបញ្ជាក់ពីគំនិតដែលថាកាយវិការរត់មានសារៈសំខាន់ ហើយមនុស្សភាគច្រើនកំពុងធ្វើវាខុស។”
ប៉ុន្តែតាមអ្នកជំនាញ មិនមានវិធីល្អបំផុតតែមួយក្នុងការរត់នោះទេ។ ការពិនិត្យឡើងវិញថ្មីៗនេះបានវិភាគការសិក្សាចំនួន ៥១ ទាក់ទងនឹងជីវយន្តសាស្ត្រនៃការរត់ និងសេដ្ឋកិច្ចនៃការរត់ (ការវាស់វែងបរិមាណអុកស៊ីហ្សែនដែលអ្នកដុតដើម្បីរក្សាល្បឿនជាក់លាក់មួយ ដែលជាញឹកញាប់ត្រូវបានប្រើជាអថេរតំណាងសម្រាប់សមត្ថភាពរត់) និងរកឃើញថា លក្ខណៈនៃកាយវិការរត់របស់អត្តពលិក ដូចជាប្រវែងជំហាន ឬថាតើពួកគេចុះជើងលើកែងជើងរបស់ពួកគេ មិនមានភាពខុសគ្នាច្រើនទេ។
ទាក់ទងនឹងសមត្ថភាព លោក Bas Van Hooren អ្នកស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្ត្រកីឡានៅសាកលវិទ្យាល័យ Maastricht ក្នុងប្រទេសហូឡង់ និងជាអត្តពលិករត់អាជីពពាក់កណ្តាលវិជ្ជាជីវៈបាននិយាយថា “បច្ចេកទេសរត់ពិតជាមានសារៈសំខាន់ក្នុងកម្រិតណាមួយ ប៉ុន្តែប្រាកដជាមិនសំខាន់ដូចដែលមនុស្សជាច្រើនព្យាយាមឱ្យអ្នកជឿនោះទេ។”
- ទុកឱ្យរាងកាយរបស់អ្នករកឃើញរបៀបដើរធម្មជាតិរបស់វា
កាយវិការរត់របស់អ្នកអាចរងឥទ្ធិពលដោយកត្តាជាច្រើន រួមមានកម្ពស់ ទម្ងន់ ម៉ាស់សាច់ដុំ សមាមាត្ររាងកាយ និងសូម្បីតែប្រភេទអាវទ្រនាប់កីឡាដែលអ្នកពាក់។ បើទុកវាតែឯង លោកបណ្ឌិត Van Hooren បាននិយាយថា “រាងកាយរបស់អ្នកនឹងកែសម្រួលខ្លួនឯង។” នៅពេលអ្នករត់កាន់តែទៀងទាត់ រាងកាយរបស់អ្នកកែតម្រូវ និងរៀនរបៀបធ្វើចលនាកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព។
សម្រាប់អ្នករត់កម្សាន្ត ជាពិសេសអ្នកចាប់ផ្តើមថ្មី ការរត់ជាទៀងទាត់ និងការបង្កើនចម្ងាយរត់បន្តិចម្តងៗ នឹងជួយកែលម្អប្រសិទ្ធភាពរបស់អ្នកច្រើនជាងការកែលម្អកាយវិការរបស់អ្នក។ នេះជាការលើកឡើងរបស់បណ្ឌិត Isabel Moore សាស្ត្រាចារ្យរងផ្នែកចលនាមនុស្ស និងវេជ្ជសាស្ត្រកីឡានៅសាកលវិទ្យាល័យ Cardiff Metropolitan។ ក្នុងការសិក្សាតូចមួយដែលដឹកនាំដោយបណ្ឌិត Moore អ្នករត់ថ្មីបានកែលម្អជំហានរបស់ពួកគេដោយធម្មជាតិក្នុងអំឡុងពេលកម្មវិធីដើរ-រត់រយៈពេល ១០ សប្តាហ៍ ដោយគ្មានការណែនាំជាក់លាក់។
ការផ្តោតលើការផ្លាស់ប្តូរជំហានរបស់អ្នកអាចពិបាកទាំងផ្លូវកាយនិងផ្លូវចិត្ត ហើយវាអាចធ្វើឱ្យអ្នកមានប្រសិទ្ធភាពតិចជាងមុនទៅទៀត។ បណ្ឌិត Moore បាននិយាយថា “វដ្តនៃការដើរទាំងមូលមានរយៈពេលតិចជាងមួយវិនាទី។ បើអ្នកជាន់ ១៦០ ជំហានក្នុងមួយនាទី ហើយអ្នករត់អស់រយៈពេល ៣០ នាទី នោះវាត្រូវការគិតច្រើនណាស់។”
ការផ្លាស់ប្តូរកាយវិការរត់របស់អ្នកក៏អាចផ្លាស់ប្តូរបន្ទុកលើរាងកាយរបស់អ្នក បង្កើនហានិភ័យនៃការរងរបួស ជាពិសេសប្រសិនបើសាច់ដុំនិងសរសៃពួររបស់អ្នកមិនទាន់បានសម្របខ្លួនទៅនឹងភាពតានតឹងថ្មីនេះ នេះបើយោងតាមបណ្ឌិត Moore។
- លើកទម្ងន់ដើម្បីគាំទ្រកាយវិការរបស់អ្នក
ការហ្វឹកហាត់កម្លាំងអាចជួយអ្នកបង្កើត “ប្រព័ន្ធដែលធន់” ដែលអាចឱ្យជំហានរត់របស់អ្នកវិវត្តបាន។ នេះជាការលើកឡើងរបស់បណ្ឌិត Heather Vincent នាយិកាមជ្ឈមណ្ឌលសមត្ថភាពកីឡា UF Health នៅសាកលវិទ្យាល័យ Florida។
បណ្ឌិត Vincent បានណែនាំឱ្យធ្វើចលនាសន្លាក់ច្រើន ដូចជាការបត់ជង្គង់ ការលើកទម្ងន់ពីដី និងការឡើងជណ្តើរ ព្រមទាំងលំហាត់ប្រាណដែលផ្តោតលើសាច់ដុំស្នូល និងជើង។ ការហ្វឹកហាត់កម្លាំងក៏បង្កើនភាពធន់របស់សាច់ដុំនិងសរសៃពួរ និងកែលម្អកម្លាំងឆ្អឹង ដែលអាចកែលម្អសមត្ថភាពរាងកាយរបស់អ្នកក្នុងការទប់ទល់នឹងការប៉ះទង្គិចដដែលៗនៃការរត់។
លំហាត់ប្រាណ plyometric ដូចជាការលោត ឬការរំលងក៏អាចជួយបានដែរ ដោយកែលម្អល្បឿនដែលជើងរបស់អ្នកអាចស្រូបយកនិងបញ្ចេញថាមពល។ នេះជាការលើកឡើងរបស់បណ្ឌិត Van Hooren។
- ប្រសិនបើអ្នកងាយរងរបួស សូមព្យាយាមកែតម្រូវចង្វាក់ជំហាន
អ្នករត់ខ្លះអាចទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីការផ្លាស់ប្តូរមួយដែលមានគោលដៅ គឺការបង្កើនចង្វាក់ជំហាន ឬចំនួនជំហានដែលអ្នកធ្វើក្នុងមួយនាទី។ ជំហានលឿនអាចរក្សាអ្នកឱ្យតម្រឹមបានល្អជាងមុនលើចំណុចកណ្តាលម៉ាសនៃរាងកាយរបស់អ្នក និងការពារកុំឱ្យជើងរបស់អ្នកចុះឆ្ងាយពេកនៅពីមុខអ្នក។ នេះជាការលើកឡើងរបស់បណ្ឌិត Vincent។ ការប្តូរវេនលឿនជាងមុនកាត់បន្ថយភាពតានតឹងនៅបីកន្លែងដែលជាទូទៅមានរបួសពេលរត់៖ ជង្គង់ សរសៃពួរ Achilles និងឆ្អឹងកំភួនជើង។
ឧបករណ៍តាមដានការហាត់ប្រាណភាគច្រើនវាស់ចង្វាក់ជំហាន។ ខណៈដែលគ្មានលេខជាក់លាក់មួយដែលត្រូវផ្តោតគោលដៅនោះទេ បណ្ឌិត Van Hooren បាននិយាយថា ប្រសិនបើវាតិចជាង ១៦០ វាអាចមានតម្លៃក្នុងការបង្កើនភាពញឹកញាប់នៃជំហានរបស់អ្នក។ រកបញ្ជីចម្រៀងដែលចង្វាក់ភ្លេងក្នុងមួយនាទីត្រូវនឹងចង្វាក់ជំហានគោលដៅរបស់អ្នក ហើយរត់តាមចង្វាក់តន្ត្រីដោយមិនបង្កើនល្បឿនរបស់អ្នក។
ដើម្បីវាយតម្លៃថាតើចង្វាក់ជំហានលឿនជាងមុនកំពុងជួយអ្នកដែរឬទេ បណ្ឌិត Van Hooren ស្នើឱ្យតាមដានចង្វាក់បេះដូងរបស់អ្នកមុននិងក្រោយពេលផ្លាស់ប្តូរអត្រាជំហាន ខណៈពេលរត់ក្នុងល្បឿនដដែល។ ប្រសិនបើចង្វាក់បេះដូងរបស់អ្នកដដែល ឬទាបជាងមុន នោះជាសញ្ញាបង្ហាញថាអ្នកមិនកំពុងខំប្រឹងខ្លាំងដើម្បីរត់ក្នុងល្បឿនដូចគ្នាទេ។
បណ្ឌិត Vincent ក៏រំឭកអតិថិជនរបស់គាត់ឱ្យរក្សាឥរិយាបថល្អ (ស្មាខ្នងត្រង់និងទ្រូងឡើងលើ) និងរក្សាភាពតឹងបន្តិចនៅក្នុងពោះរបស់ពួកគេ “ដូចជាអ្នកកំពុងផ្លុំទៀនអញ្ចឹង” ពេលកំពុងរត់។ ការកែតម្រូវតូចតាចទាំងនេះអាចជួយក្នុងការតម្រឹម និងការគ្រប់គ្រងឆ្អឹងត្រគាក និងត្រគាករបស់អ្នកពេលរត់ ដែលអាចកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់នៃជំហាននីមួយៗ។
ប៉ុន្តែសម្រាប់អ្នករត់ភាគច្រើន ដំបូន្មានល្អបំផុតគឺកុំវិភាគច្រើនពេក។ បណ្ឌិត Moore បាននិយាយថា “គ្រាន់តែបន្តរត់ និងឈប់ផ្តោតលើរបៀបដែលអ្នករត់។ ទុកឱ្យរាងកាយរបស់អ្នកធ្វើរឿងរបស់វាដោយមិនបាច់គិតអំពីវា។”
និពន្ធដោយ Christine Yu © ក្រុមហ៊ុន The New York Times
អត្ថបទនេះត្រូវបានចុះផ្សាយដំបូងក្នុងកាសែត The New York Times។
ប្រភព៖ New York Times/mm